Το κείμενο γράφτηκε με αφορμή την εκδήλωση/συζήτηση που διοργανώσαμε ως Κοινωνικό Πολιτιστικό κέντρο Βύρωνα με θέμα τον Υμηττό και το μητροπολιτικό πάρκο Γουδή την Παρασκευή 4 Μαρτίου 2016
* * *
Αφορμή για να ανοίξουμε δημόσια το ζήτημα του Υμηττού (εκτός από την πρόταση των συναγωνιστών από την Επ. Αγώνα του Μ. Π. Γουδή), αποτέλεσε και η διαπίστωσή μας (ήδη από το καλοκαίρι του '15 μετά την πυρκαγιά στον Υμηττό), ότι για τα περιβαλλοντικά προβλήματα στην ευρύτερη γειτονιά μας και ειδικά για τον Υμηττό, δεν έχουμε αναπτύξει ως Κ.Π.Κ.Β. σε βάθος τη δράση μας όπως θα θέλαμε, και όπως πιστεύουμε έχουμε καταφέρει σε πλήθος άλλων κοινωνικών και πολιτιστικών αναγκών. Η μεγάλη πυρκαγιά του καλοκαιριού 2015 στον Υμηττό ανέδειξε τα εξής:- Την αναγκαιότητα οργάνωσης και συντονισμού κατοίκων, πρωτοβουλιών και συλλογικοτήτων, για την πρόληψη και την αντιμετώπιση όχι μόνο μιας πυρκαγιάς αλλά και κάθε προσπάθειας καταστροφικής παρέμβασης από ιδιωτικά, επιχειρηματικά, εκκλησιαστικά, κρατικά ή τοπικά συμφέροντα στο δάσος και στο ευρύτερο πράσινο. Μεγάλη σχέση με τα παραπάνω έχουν τα θέματα που αφορούν την ισχύουσα Νομοθεσία: α. Τα Π.Δ. που αφορούν το Γουδή και β. Ο Νόμος 4280/2014 που αφορά τα δάση
Ειδικά για το Δασικό νόμο να πούμε ότι ψηφίστηκε το 2014 μαζί με πλήθος άλλων μνημονιακών νόμων, αποτελεί στην ουσία ένα νόμο–fast track για τη δόμηση των δασών, που δηλαδή επιτρέπει ένα τεράστιο πλήθος επενδύσεων στα δάση με συνοπτικές διαδικασίες, και ο οποίος ακόμα και σήμερα δεν έχει καταργηθεί ή αντικατασταθεί, αντίθετα συνεχώς βγαίνουν επιμέρους εγκύκλιοι εφαρμογής του. Μέσα από αυτό το νόμο επιδιώκεται η παράδοση των δασών στο τουριστικό, βιομηχανικό, κατασκευαστικό κεφάλαιο, αναγνωρίζονται ανυπόστατα δικαιώματα ιδιοκτησίας, καταπατήσεων, εκχερσώσεων, σε χιλιάδες στρέμματα δάσους, δικαιώνοντας τελικά τον εμπρηστή και τον καταπατητή. Εμείς ως Κ.Π.Κ.Β. θα σταθούμε γενικότερα σε μερικά σημεία που νομίζουμε ότι πρέπει να πάρουμε υπόψη μας:
Το κυρίαρχο μοντέλο ανάπτυξης καταστρέφει φύση/περιβάλλον/άνθρωπο
Όλες οι καταστροφικές παρεμβάσεις που βλέπουμε να γίνονται τα τελευταία χρόνια από κράτος και επιχειρηματίες στους χώρους πρασίνου και γενικότερα περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος (είτε αυτοί είναι άλση- πάρκα-πλατείες εντός του αστικού ιστού είτε είναι δάση-παραλίες εκτός αστικού ιστού) γίνονται στο όνομα της «ανάπτυξης» και της αξιοποίησης των περιβαλλοντικών παραμέτρων για την εξασφάλιση κέρδους. Γίνονται γιατί το κυρίαρχο μοντέλο σήμερα της καπιταλιστικής συνεχώς μεγεθυνόμενης μαζικής παραγωγής και κατανάλωσης στοχεύει μόνο στο παραπάνω, αδιαφορώντας για τις κοινωνικές ανάγκες και τις περιβαλλοντικές ισορροπίες.
Ειδικά στον αστικό χώρο το μοντέλο που κυριαρχεί σήμερα είναι η αναπτυγμένη-ανταγωνιστική πόλη, με σκοπό την εξασφάλιση ανταγωνιστικού προφίλ, την έλξη νέων επενδύσεων και την αύξηση των κερδών και της πολιτικής δύναμης των ελίτ. Έτσι έρχονται σε δεύτερη μοίρα τα κοινωνικά και οικολογικά ζητήματα. Το κυριότερο πρόβλημα όμως είναι, η νομιμοποίηση στη συνείδηση του κόσμου της αναγκαιότητας ορισμένων μεγάλων έργων που εμφανίζονται να έχουν κοινωνικό προφίλ (Κρίστυ Πετροπούλου 2015). Παράδειγμα οι Ολυμπιακοί Αγώνες, η επέκταση της Αττικής οδού στον Υμηττό, (που πάγωσε τότε, αλλά ξαναβγαίνει στην επικαιρότητα λόγω επένδυσης στο Ελληνικό), η Βιβλιοθήκη του Νιάρχου στο Φάληρο.
Ουσιαστικά, αυτού του είδους η ανάπτυξη των μεγάλων έργων, εκτός των άλλων οδηγεί όλους εμάς στον αποκλεισμό από το χώρο και επίσης βοηθάει στην γενικότερη αποδοχή της επικυριαρχίας των πολυεθνικών "χορηγών" και του ανταγωνιστικού πνεύματος, που μετατρέπεται πλέον σε σύγχρονη κοινωνική "αξία". Φανταστείτε στο μέλλον: Εμείς όλοι, σε ένα κόσμο όπου δεν θα είμαστε μόνο οικονομικά αποκλεισμένοι χωρίς αξιοπρεπή διαβίωση, χωρίς κοινωνικά, εργασιακά και δημοκρατικά δικαιώματα αλλά θα είμαστε αποκλεισμένοι και στο χώρο, από τις παραλίες, από τα δάση και τη φύση (ή από ότι θα έχει μείνει από αυτά) αλλά και από τα απολύτως απαραίτητα νερό–οξυγόνο, από το δημόσιο χώρο και τα δημόσια αγαθά. Οι λίγοι, στις δικές τους περιφραγμένες ασφαλείς, αποστειρωμένες ιδιωτικές πόλεις και ιδιωτικά δασικά χωριά, έχοντας πρόσβαση σε όλα αυτά που εμείς δεν θα έχουμε.
Είναι πιθανό αυτό το "αναπτυξιακό" μοντέλο; Ναι, αλλά όχι βιώσιμο. Γιατί προσκρούει στον οικολογικό-περιβαλλοντικό παράγοντα που το κεφάλαιο δεν παίρνει υπ' όψη. Προσκρούει στα οικολογικά όρια της ανάπτυξης, όπως έχει αποδειχθεί ήδη σε πολλές άλλες περιοχές του κόσμου και σε διάφορα παγκόσμιας σημασίας περιβαλλοντικά προβλήματα (κλιματική αλλαγή και συνέπειές της, φαινόμενο θερμοκηπίου, ευτροφισμός θαλασσών, πυρηνικές καταστροφές κλπ). Ειδικά στη λεκάνη της Μεσογείου προσκρούει στο φαινόμενο της ερημοποίησης των εδαφών που στην Ελλάδα αγγίζει το 34% των εκτάσεων, στην κρίσιμη έως οριακά μη αναστρέψιμη κατάσταση πολλών φυσικών οικοσυστημάτων και ειδικά δασικών ως αποτέλεσμα επανειλημμένων πυρκαγιών, υπερβοσκήσεων, διάβρωσης του εδάφους και μείωσης της υδατοσυγκράτησης.
Δηλαδή, με άλλα λόγια, η κρίσιμη κατάσταση στην οποία βρίσκονται πολλές περιοχές από άποψη οικολογικής ισορροπίας, επηρεάζει την σταθερότητα διπλανών περιοχών, επιδεινώνοντας ουσιαστικά όλους τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, για παράδειγμα οδηγώντας σε πλημμυρικά φαινόμενα με παράσυρση εδαφών –φερτών υλικών στα χαμηλότερα μέρη και ταυτόχρονα μείωση της ποσότητας του νερού των πηγών. Επηρεάζει την σταθερότητα των υδρολογικών λεκανών απορροής, των πηγών, την βιοποικιλότητα, και συνολικά τη σταθερότητα του οικοσυστήματος. Η επιστημονική προσέγγιση λέει ότι για να υπάρξει δυνατότητα αποκατάστασης της οικολογικής ισορροπίας των ορεινών υποβαθμισμένων δασικών εκτάσεων (όπως κι η δικιά μας εδώ στον Υμηττό) χρειάζεται:
1. απόλυτη προστασία από βόσκηση , πυρκαγιές, οποιαδήποτε δραστηριότητα (πχ. εκχωματώσεις, έργα μεγάλης κλίμακας, οχλούσες δράσεις) που επιφέρει χαλάρωση και παράσυρση του εδάφους, ή έντονη συμπίεσή του έτσι που να αυξάνεται η επιφανειακή απορροή με συνέπεια τη διάβρωση και τα πλημμυρικά φαινόμενα, αλλά και την υποβάθμιση του εδάφους και της δυνατότητας για φυσική ή τεχνητή αναγέννηση της βλάστησης.
2. Αναδασωτικές-φυτευτικές εργασίες, μετά από κατάλληλες μελέτες
3. Συνολική διαχειριστική μελέτη, που θα περιλαμβάνει μέτρα συγκράτησης των εδαφών, διευθέτησης των χειμαρικών ρεμάτων, προστασία των πηγών, εμπλουτισμό της βλάστησης, καθαρισμό-υλοτόμηση ξερών και άρρωστων δέντρων, αντιπυρικά μέτρα (δεξαμενές κλπ) και άλλα.
Δηλαδή η οικολογική αναγκαιότητα σήμερα δεν συμβαδίζει με ανεξέλεγκτου μεγέθους επενδύσεις σε οριακά κρίσιμα ευπαθή φυσικά οικοσυστήματα. Δεν θα είναι παρά σκέτη καταστροφή. Δεν θα σταθούμε στα γνωστά περί των κοινωφελών ευεργετικών επιδράσεων του δάσους σε σχέση με το οξυγόνο, τη ρύθμιση της θερμοκρασίας, φιλτράρισμα του αέρα-απορρόφηση ρυπαντών, αντιδιαβρωτική– αντιπλημμυρική προστασία, υδρονομική επίδραση, αισθητική-αναψυχική επίδραση, ρυθμιστική επίδραση στο κλίμα και τη γενικότερη οικολογική ισορροπία.
Τα τελευταία χρόνια πολλές μεγάλες εταιρείες εφαρμόζουν την πολιτική της "ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ" που αναλύεται σε συγκεκριμένες "περιβαλλοντικές δράσεις", ενώ αυτό μέχρι τώρα ήταν υποχρέωση του κράτους (Όλοι μαζί, Σκαϊ–αναδασώσεις κλπ). Γιατί το κάνουν αυτό; Σίγουρα, αξιοποιούν την υπαρκτή πλέον ανικανότητα του κράτους να παίξει τον έστω μέχρι τώρα γνωστό "κοινωνικό" του ρόλο στην προστασία των δασών και του περιβάλλοντος (μέσω νομοθεσίας, χρηματοδότησης των δασικών υπηρεσιών κλπ). Σήμερα το κράτος (κατ' εντολή των εταιριών βέβαια) ούτε θέλει, ούτε μπορεί να νομοθετήσει θετικά για τα δάση, ούτε να χρηματοδοτήσει π.χ. τις αναδασώσεις. Έτσι λοιπόν οι εταιρείες στην πράξη:
- παρακάμπτουν το κράτος άρα και τον στοιχειώδη δημοκρατικό κοινωνικό έλεγχο πάνω στην δασική πολιτική, στο ποιοι νόμοι θα ψηφιστούν, πού θα πάνε οι χρηματοδοτήσεις, με ποια κριτήρια, με ποιες προτεραιότητες, σε ποιες περιοχές
Εταιρική ευθύνη: Η μεγάλη απάτη
- παρακάμπτουν το κράτος άρα και τον στοιχειώδη δημοκρατικό κοινωνικό έλεγχο πάνω στην δασική πολιτική, στο ποιοι νόμοι θα ψηφιστούν, πού θα πάνε οι χρηματοδοτήσεις, με ποια κριτήρια, με ποιες προτεραιότητες, σε ποιες περιοχές
- οργανώνουν αναδασώσεις και άλλες παρεμφερείς δράσεις όπου θέλουν κι όπως θέλουν με μόνο κριτήριο το άμεσο και έμμεσο κέρδος.
- αξιοποιούν φορείς (όπως το Πράσινο Ταμείο του ΥΠΕΚΑ) που μπορούν σήμερα να ελέγξουν ευθέως (βλ. Δ.Σ. Πράσινου Ταμείου) έτσι ώστε, παρακάμπτοντας γραφειοκρατίες και ελέγχους, να απορροφήσουν άμεσα τα κονδύλια της ΕΕ κλπ, για Πράσινες επενδύσεις, περιβάλλον κ.ά.
- δεν αφήνουν πλέον κανένα περιθώριο δημοκρατικής συμμετοχής –ούτε καν επιρροής- στη λήψη των αποφάσεων, όχι μόνο σε επίπεδο "εκπροσώπων" που νομοθετούν αλλά ούτε καν σε επίπεδο υπαλλήλων των δημόσιων φορέων που ως τώρα υποτίθεται ότι εξυπηρετούσαν ως ένα βαθμό το δημόσιο συμφέρον.
Συμπερασματικά:
- το μέγεθος αυτής της προσπάθειας, που αν περάσει θα έχει πάρει το χαρακτήρα μίας βίαιης, ολοκληρωτικής κατάκτησης του χώρου, στην ουσία ιδιωτικοποίησης των πάντων.
- το ποιος παίρνει πλέον τις αποφάσεις για τα δάση, το περιβάλλον, το κλίμα, τις ζωές μας.
Εδώ μπαίνουν τα ερωτήματα για συζήτηση:
- Σε ποιόν ανήκουν τα Δάση, τα άλση, κλπ.
- Ποιος πρέπει να τα διαχειρίζεται;
- Πρέπει να είναι ιδιωτικά, κρατικά, κοινωνική ιδιοκτησία και πώς;
Βιώσιμη ανάπτυξη: Ακόμα ένα βολικό ψέμα
Ποια εταιρεία θα δεχτεί να επενδύσει σε κάτι δίχως κέρδος ή με μειωμένο κέρδος ή με υποσχόμενο κέρδος σε 30(!) χρόνια; Η λεγόμενη πράσινη ανάπτυξη και οι λογικές που απορρέουν από αυτή (πράσινες καθαρές τεχνολογίες κλπ) αποδείχτηκαν όχι απλά αναποτελεσματικές αλλά τις περισσότερες φορές λόγω της τεράστιας κλίμακας και του αντιδημοκρατικού τρόπου που επιβάλλονται στις τοπικές κοινωνίες είναι περισσότερο καταστροφικές για το περιβάλλον από ότι αυτές που αντικαθιστούν (ΑΠΕ, φωτοβολταϊκά, βιοκαύσιμα).
Άρα το σημερινό καπιταλιστικό μοντέλο ανάπτυξης στις διάφορες παραλλαγές του, είναι καταστροφικό και για τους ανθρώπους και για το περιβάλλον. Αυτό ευθύνεται για τη διαταραγμένη σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον του, που οδηγεί σε αυτό που λέμε οικολογική κρίση. Αυτές τις δύο διαστάσεις δεν μπορούμε παρά να τις δούμε στην ενότητά τους. Δεν νοείται καλυτέρευση της ζωής του ανθρώπου μακριά και ανεξάρτητα από το περιβάλλον στο οποίο ζει. Με άλλα λόγια, σήμερα δεν αρκεί η οικονομική διεκδίκηση, η υπεράσπιση του μισθού, των εργασιακών και δημοκρατικών δικαιωμάτων.
Το αίτημα που εκφράζει τις σημερινές ανάγκες ίσως είναι το πέρασμα από το δικαίωμα στη δουλειά στο συνολικότερο δικαίωμα στο ευ ζην. Η επίθεση των καπιταλιστών είναι ενιαία, συνολική, αφορά τη λεηλασία όλων των πλευρών της ζωής μας και έχει αρχίσει ήδη. Η απάντησή μας θα είναι λειψή και όχι εδραιωμένη στην πραγματικότητα, αν δεν μιλάει για όλες αυτές τις πλευρές στην ολότητά τους, αν δεν σκιαγραφεί από τώρα, έναν άλλο κόσμο, με άλλες αξίες, όπου θα έχουν αποκατασταθεί αρμονικές σχέσεις χωρίς εκμετάλλευση και καταπίεση μεταξύ των ανθρώπων και μεταξύ του ανθρώπου και του περιβάλλοντος.
Η πάλη ενάντια στη λεηλασία του χώρου και του περιβάλλοντος από τα επιχειρηματικά συμφέροντα δεν είναι απλά ένα ακόμα σημαντικό πεδίο πάλης, αλλά ίσως για μας εδώ στη γειτονιά να είναι και το κύριο. Όχι τυχαία δύο από τους πιο άγριους αγώνες τα τελευταία χρόνια ήταν οι Σκουριές και η Κερατέα. Η ίδια η Λαμπηδόνα ξεκίνησε ως διεκδίκηση του δικαιώματος στο δημόσιο χώρο. Εμείς όλοι που ζούμε στη γειτονιά, οι άνεργοι, οι εργασιακά περιπλανώμενοι, οι καταπιεζόμενοι και εκμεταλλευόμενοι, δεν πρέπει και δεν μπορούμε να δεχτούμε ότι θα μας κλέβουν το μόνο που ακόμα έχουμε, το χώρο, το οξυγόνο, το δάσος, το νερό, τη δυνατότητα επιβίωσης.
Στόχος των περιβαλλοντικών δραστηριοτήτων που αναπτύσσουμε σαν Κ.Π.Κ. Βύρωνα κυρίως γύρω από τον Υμηττό (περίπατοι, συζητήσεις, άλλες δράσεις) είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των κατοίκων, έτσι ώστε σε πιο μόνιμη βάση και με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα να δράσουμε για την προστασία του δάσους στον Υμηττό, γενικότερα του πρασίνου αλλά και του κλίματος.
Ειδικά στις γειτονιές μας πρέπει να μας απασχολήσει και το θέμα της αναβάθμισης του πρασίνου (ειδικά στις πλατείες που έχουν ολοκληρωτικά καταληφθεί από τσιμέντο και τραπεζοκαθίσματα καταστημάτων), επέκτασης των χώρων πρασίνου, πάρκων, κλπ σε συνδυασμό με άλλα μέτρα περιπάτου και αναψυχής (τραπεζόπαγκους, ποδηλατόδρομους κλπ).
Το αστικό πράσινο στην Ελλάδα, εδώ και δεκαετίες αντιμετωπίζεται ως ζήτημα αισθητικής και ως συμπληρωματική παρέμβαση εξωραϊσμού των αστικών κέντρων και όχι ως βασικός περιβαλλοντικός παράγοντας, στα πλαίσια μιας βιώσιμης πόλης. Το περιαστικό πράσινο από την άλλη, είναι στην ουσία τα βουνά εκείνα που σώθηκαν από την οικοδόμηση, όχι ως αποτέλεσμα κάποιου χωρικού σχεδιασμού αλλά λόγω ακαταλληλότητας για άλλη χρήση.
Στα τελευταία χρόνια της επικράτησης των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, έχει νομιμοποιηθεί πλήρως η επιχειρηματική εκμετάλλευση των κοινόχρηστων χώρων και των περιαστικών δασών, ως μόνης ρεαλιστικής λύσης επιβίωσης των ελάχιστων πνευμόνων πρασίνου.
Ξένοι περιηγητές, που έρχονται στην Αθήνα κατά την Τουρκοκρατία, συναντούν μία μικρή πόλη ανάμεσα σε γυμνούς και άδενδρους λόφους. Τυπικό είδος που συναντούν ως καλλωπιστικό στοιχείο είναι ο φοίνικας. Την κατάσταση αυτή συναντάει και το νεοσύστατο Ελληνικό Κράτος στη δεκαετία του 1830, η οποία και θα παραμείνει αναλλοίωτη για τέσσερις δεκαετίες ακόμα. Με μόνη διαφορά την εκρίζωση των φοινίκων από τον Όθωνα, καθώς παρέπεμπαν στο ανατολίτικο παρελθόν μας. Πρώτη πράσινη επιφάνεια θα είναι ο Βασιλικός Κήπος, κατά την περίοδο του Όθωνα ως περιβάλλων χώρος των ανακτόρων και όχι ως αστικό πράσινο.
Στα 1877 το Τμήμα Δασών του Υπουργείου Οικονομικών επιχειρεί την πρώτη αναδάσωση στο λόφο του Αρδηττού, γύρω από το Στάδιο, με κωνοφόρα, κυρίως πεύκα, κατά τα μεσευρωπαϊκά πρότυπα. Κοντά στο Ζάππειο λειτουργεί το πρώτο δασικό φυτώριο με νερό του Ιλισού. Αμέσως μετά ακολουθεί η αναδάσωση του Λυκαβηττού από τη βόρεια πλευρά, πάνω από τον Αγ. Νικόλαο. Η αναδάσωση συνεχίζεται στο λόφο του Φιλοπάππου και την Ακρόπολη.
Το αναδασωτικό αυτό έργο εντός του ιστού της πόλης, συμπληρώνονταν από ένα φιλόδοξο σχέδιο δημιουργίας περιαστικού πρασίνου, τόσο εκτεταμένου όσο σε καμία άλλη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα. Στις υπώριες του Υμηττού σχεδιαζόταν το Μέγα Άλσος των Αθηνών από την Αγία Παρασκευή ως τον σημερινό μας Βύρωνα. Στη βόρεια πλευρά της πόλης θα δημιουργούσαν το Βόρειο Αλσος των Αθηνών 3.000 στρ. (από Ν. Φιλαδέλφεια μέχρι το Ίλιον-Πύργος της Βασιλίσσης). Δυτικά ο Ελαιώνας (9,000 στρ). Η δε Πειραϊκή χερσόνησος και μεγάλο μέρος της παραλιακής ζώνης της Αττικής (από το ύψος του Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας έως τη Βουλιαγμένη), εμβαδού 15.000 στρεμμάτων περίπου, είχε κηρυχθεί ως αναδασωτέα για τη δημιουργία πράσινου μετώπου προς τη θάλασσα.
Ήδη από την πρώτη στιγμή, αυτά τα σχέδια βρήκαν μεγάλες αντιδράσεις από φερόμενους ιδιοκτήτες των εκτάσεων, ενδεικτικά αναφέρεται ότι ο χώρος όπου βρίσκεται το άλσος Συγγρού στα Ιλίσια, διεκδικούνταν από τη μονή Πετράκη, που απαγόρευε την αναδάσωση, ενώ το λόφο του Φιλοπάππου διεκδικούσε ο Αυστριακός πρόξενος, προβάλλοντας εμπόδια στην αναδάσωσή του. Για την στήριξη αυτού του έργου, η ανερχόμενη και δυτικοθρεμένη αστική τάξη, ίδρυσε τη Φιλοδασική Ένωση Αθηνών το 1899 με σκοπό την αναδάσωση χέρσων εκτάσεων, την ανάπτυξη της φιλοδασικής συνείδησης και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Η ΦΕΑ ιδρύθηκε από τον τότε Υπουργό Οικονομικών Φωκίωνα Νέγρη, τον μηχανικό Ανδρέα Κορδέλλα και τον δασολόγο Κωνσταντίνο Σάμιο με την ενεργό στήριξη των ανακτόρων.
Όπως προαναφέρθηκε, το έργο αυτό βρήκε μεγάλες αντιδράσεις από ντόπιους και ξένους πρώιμους καταπατητές της δημόσιας αττικής γης. Σημειωτέον ότι στο οθωμανικό δίκαιο η γη δεν μπορούσε να ανήκει σε κανέναν άλλον παρά στο δημιουργό της, στο Θεό και ως εκπρόσωπός του επί γης, ο Σουλτάνος τη διαφέντευε. Ωστόσο με την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους, παρά το γεγονός ότι ως διάδοχο του οθωμανικού, η γη θα έπρεπε να είναι αποκλειστικά δημόσια περιουσία, κοτσαμπάσηδες, “εθνικοί ευεργέτες”, εκκλησία, ξένες εταιρείες, βασιλείς και παρατρεχάμενοι, επιδόθηκαν σε ένα άνευ προηγουμένου πλιάτσικο.
Πέρα από τη δάσωση κάποιων λόφων της πρωτεύουσας εν τέλει, όλος ο υπόλοιπος σχεδιασμός ανατράπηκε. Καταλύτης στην ανατροπή του μεγαλόπνοου αναδασωτικού προγράμματος υπήρξε η Μικρασιατική Καταστροφή του '22 και η εγκατάσταση των προσφύγων σε εκτάσεις πέραν του αστικού ιστού (προϋπόθεση για την εγκατάσταση των προσφυγικών συνοικισμών ήταν να απέχουν 3 χλμ από το όριο της Αθήνας... κάτι μας θυμίζει αυτό τώρα). Από το Μέγα Άλσος απέμεινε το Άλσος Συγγρού και το Αλσος Παγκρατίου (που ήταν τα φυτώρια για τις αναδασώσεις). Βόρεια υλοποιήθηκε μόνο το Άλσος Ν. Φιλαδέλφειας. Η κατάσταση στον Ελαιώνα είναι γνωστή. Ενώ αντίστοιχα εδάφη στα νότια προάστια, διατέθηκαν για τη γεωργική αποκατάσταση των προσφύγων.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, η πορεία για την αττική φύση και για την πόλη των Αθηνών ήταν καταστροφική. Οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί δημιούργησαν συνοικισμούς σε δασικά κι αναδασωτέα εδάφη (βλέπε τις περιπτώσεις του Παπάγου, της Αργυρούπολης, της Γλυφάδας κ.ά.). Ενώ, αυθαιρεσιούχοι εγκαταστάθηκαν σε δασικά, αναδασωτέα, με το κράτος θεατή και –στο τέλος– επικυρωτή της παρανομίας (η Λαμπρινή, λ.χ., ήταν συνοικισμός αυθαιρέτων). Λόφοι ή βουνά εξαφανίστηκαν και ρέματα χάθηκαν.
Η επέκταση της Αθήνας εν τέλει κατέλαβε όλη την αγροτική γη που περιέβαλε τον αρχικό ιστό της πόλης. Κατέλαβε, επίσης, τα καλύτερα δάση που υπήρχαν στους πρόποδες των γύρω βουνών και σταμάτησε σε ορεινές εκτάσεις με κλίση εδαφών απαγορευτική για τη δόμηση. Ωστόσο ακόμα και σε τέτοιες εκτάσεις υπήρξε οικοδόμηση (πχ Καρέας και Πανόραμα Βούλας).
Όπως προαναφέραμε ο Υμηττός, ήταν άδενδρος ήδη από την οθωμανική περίοδο. Οι αναδασωτικές εργασίες των αρχών του 20ου αιώνα υποχώρησαν μπροστά στο μέγα κοινωνικό πρόβλημα της εγκατάστασης των μικρασιατών προσφύγων.
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής ο Υμηττός υπήρξε θύμα υπερ-υλοτόμησης από τους κατοίκους των γύρω συνοικισμών. Με το τέλος του πολέμου, το 1945, επανεργοποιείται η ΦΕΑ και αναλαμβάνει δράση σε συνεργασία με τις δασικές υπηρεσίες του Υπ. Γεωργίας.
Με επίκεντρο την ερειπωμένη Βυζαντινή Μονή της Καισαριανής στην περιοχή φυτεύονται πάνω από τρία εκατομμύρια δένδρα σε μια έκταση 6.000 περίπου στρεμμάτων. Λατομεία καλύφθηκαν και δενδροφυτεύθηκαν, δασικοί δρόμοι διανοίχτηκαν, πλατείες και χώροι ανάπαυσης και αναψυχής διαμορφώθηκαν και τα κοπάδια αιγοπροβάτων απομακρύνθηκαν.
Οι πιέσεις όμως στον Υμηττό δεν έλειψαν και τα επόμενα χρόνια. Τόσο το κράτος (χωροθέτηση Πανεπιστημιούπολης Ζωγράφους τη δεκαετία του '60) όσο και διάφορα μικρότερα και μεγαλύτερα οικονομικά συμφέροντα συνέχισαν να βυσσοδομούν μέχρι το 1975 που με το νέο τότε Σύνταγμα καθορίζεται πρώτη φορά ότι η προστασία του Περιβάλλοντος είναι υποχρέωση του Κράτους (υπονομευμένη ωστόσο με την διατύπωση πως τα δάση μπορούν να αλλάξουν προορισμό για λόγους εθνικής οικονομίας και δημοσίου συμφέροντος) και εν συνεχεία με το ΠΔ του 1978 θωρακίστηκε προσχηματικά και στοιχειωδώς ο Υμηττός από την περαιτέρω οικοδόμηση (σε μεγάλο όμως τμήμα στην υπερκείμενη του Βύρωνα έκταση του βουνού, χαρακτηρισμένο ως Ζώνη Β, ήταν ακόμα επιτρεπτή η οικιστική χρήση).
Το φυσικό μας περιβάλλον υπήρξε πάντα σε σχέση υποτέλειας με τα εκάστοτε οικονομικά και επιχειρηματικά συμφέροντα. Την εποχή της μεγάλης ανοικοδόμησης για παράδειγμα, η δασική νομοθεσία ήταν αντίστοιχα προσαρμοσμένη (αλλαγή προορισμού του δάσους για λατομικές εγκαταστάσεις και οικοδομικοί συνεταιρισμοί-σχέδια πόλης). Παράλληλα το ελληνικό κράτος όχι μόνο δεν επιδίωξε να επιλύσει τα ιδιοκτησιακά προβλήματα των δασών μας, αντίθετα έκλεινε τα μάτια για δεκαετίες επιτρέποντας σε λογής καταπατητές να επιβουλεύονται τη δημόσια γη (εκκλησία, μεγαλοτσιφλικάδες, εθνικοί ευεργέτες).
Σήμερα μετά την νεοφιλελεύθερη λαίλαπα που ενέσκηψε με αφορμή την κρίση χρέους της χώρας, κάθε νομική προστασία του περιβάλλοντος που παρέμενε ως φύλο συκής, καταρρέει. Παράλληλα η δημόσια γη παραδίδεται άνευ όρων στα τουριστικά-ενεργειακά-μεταλλευτικά συμφέροντα ενώ η νέα πολιτική ηγεσία, υπό υπουργό προερχόμενο από τους Οικολόγους Πράσινους τάζει νομιμοποίηση αυθαιρέτων και μέσα στα δάση.
Η μνημονιακή δασική νομοθεσία ουσιαστικά υπάρχει για να εξαιρεί από το συνταγματικό πλαίσιο προστασίας, εκτάσεις-φιλέτα για την ευρωπαϊκή και εγχώρια οικονομική ελίτ. Ότι συμβαίνει με την εργατική νομοθεσία που κατέληξε να είναι εργοδοτική νομοθεσία, έχει συμβεί και με το φυσικό μας περιβάλλον. Στα δάση μπορούν να αναπτυχθούν κάθε είδους επιχειρηματικές δραστηριότητες, με άλλοθι το δημόσιο συμφέρον που πλέον κατέληξε να είναι το επιχειρηματικό συμφέρον του καπιταλιστή που ως στυλοβάτη της οικονομίας, του χρωστάμε γιατί μας δίνει δουλειά.
Ο Υμηττός μέχρις στιγμής άντεξε από τις πρόσφατες πιέσεις: Συνοδικό Μέγαρο Χριστόδουλου, Ξενώνες Σακέτα, Επέκταση περιφερειακής Υμηττού. Κανείς όμως δεν εγγυάται ότι αυτά τα πλάνα δεν θα επανέλθουν με την ίδια ή άλλη μορφή. Ο μνημονιακός νόμος 4280, ο οποίος αποτελούσε προαπαιτούμενο για κάποια από τις θανατηφόρες για τον ελληνικό λαό δόσεις, μετά τη συμφωνία του καλοκαιριού του 2015, είναι δεσμευτικός για την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και κάθε τροποποίησή τους θα θεωρηθεί μονομερής ενέργεια από τους δανειστές. Πέραν τούτου, η κυβέρνηση οφείλει να τους θέσει άμεσα σε εφαρμογή εκδίδοντας τα σχετικά Π.Δ. και τις ΚΥΑ που εκκρεμούν και τα οποία σε κάθε περίπτωση πρέπει να τύχουν της έγκρισης των δανειστών. Η έγκριση από το ΣτΕ έπεται... όσο ακόμα απαιτείται.
· Ανατροπή μνημονιακών νόμων και κάθε άλλης -πελατειακής αντίληψης- απόπειρας νομοθετικής υποβάθμισης της προστασίας των δασών και του φυσικού περιβάλλοντος.
· Επαγρύπνηση και αντίσταση σε νέα φαραωνικά έργα αλλά και άλλα δήθεν οικολογικού προσήμου.
· Υπεράσπιση του δημόσιου-κοινωνικού χαρακτήρα των δασών και των κοινόχρηστων χώρων. Επίλυση ιδιοκτησιακών αμφισβητήσεων (Το Κτηματολόγιο που δήθεν είχε μεταξύ άλλων ως στόχο την προστασία της δημόσιας περιουσίας, ουσιαστικά έχει λειτουργήσει ως το πλυντήριο των καταπατητών).
____________________________
*Τα ιστορικά στοιχεία αντλήθηκαν από το άρθρο του Δασολόγου, Αντώνη Καπετάνιου: “Η Αθήνα, πράσινη πόλη; Το απατηλό όνειρο της πράσινης Αθήνας…” που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο dasarxeio.com
Ειδικά στις γειτονιές μας πρέπει να μας απασχολήσει και το θέμα της αναβάθμισης του πρασίνου (ειδικά στις πλατείες που έχουν ολοκληρωτικά καταληφθεί από τσιμέντο και τραπεζοκαθίσματα καταστημάτων), επέκτασης των χώρων πρασίνου, πάρκων, κλπ σε συνδυασμό με άλλα μέτρα περιπάτου και αναψυχής (τραπεζόπαγκους, ποδηλατόδρομους κλπ).
* * *
Υμηττός: Η τελευταία ανάσα σε μια πόλη αβίωτη (Νατάσα Βαρουχάκη, Δασολόγος, μέλος ΔΣ Πανελλήνιας Ένωσης Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων)
Η έλλειψη χώρων αστικού πρασίνου στις ελληνικές πόλεις, δεν προέκυψε ως αποτέλεσμα κοντόφθαλμων επιλογών αλλά αποτέλεσε εξ αρχής πολιτική επιλογή εξυπηρέτησης μικρότερων και μεγαλύτερων οικονομικών συμφερόντων. Η γη η ίδια αντιμετωπίστηκε από πολύ νωρίς ως εμπόρευμα και ως πηγή πλουτισμού.Το αστικό πράσινο στην Ελλάδα, εδώ και δεκαετίες αντιμετωπίζεται ως ζήτημα αισθητικής και ως συμπληρωματική παρέμβαση εξωραϊσμού των αστικών κέντρων και όχι ως βασικός περιβαλλοντικός παράγοντας, στα πλαίσια μιας βιώσιμης πόλης. Το περιαστικό πράσινο από την άλλη, είναι στην ουσία τα βουνά εκείνα που σώθηκαν από την οικοδόμηση, όχι ως αποτέλεσμα κάποιου χωρικού σχεδιασμού αλλά λόγω ακαταλληλότητας για άλλη χρήση.
Στα τελευταία χρόνια της επικράτησης των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, έχει νομιμοποιηθεί πλήρως η επιχειρηματική εκμετάλλευση των κοινόχρηστων χώρων και των περιαστικών δασών, ως μόνης ρεαλιστικής λύσης επιβίωσης των ελάχιστων πνευμόνων πρασίνου.
Αθήνα-πράσινη πόλη (πως χάθηκε η ευκαιρία)*
Ξένοι περιηγητές, που έρχονται στην Αθήνα κατά την Τουρκοκρατία, συναντούν μία μικρή πόλη ανάμεσα σε γυμνούς και άδενδρους λόφους. Τυπικό είδος που συναντούν ως καλλωπιστικό στοιχείο είναι ο φοίνικας. Την κατάσταση αυτή συναντάει και το νεοσύστατο Ελληνικό Κράτος στη δεκαετία του 1830, η οποία και θα παραμείνει αναλλοίωτη για τέσσερις δεκαετίες ακόμα. Με μόνη διαφορά την εκρίζωση των φοινίκων από τον Όθωνα, καθώς παρέπεμπαν στο ανατολίτικο παρελθόν μας. Πρώτη πράσινη επιφάνεια θα είναι ο Βασιλικός Κήπος, κατά την περίοδο του Όθωνα ως περιβάλλων χώρος των ανακτόρων και όχι ως αστικό πράσινο.
Στα 1877 το Τμήμα Δασών του Υπουργείου Οικονομικών επιχειρεί την πρώτη αναδάσωση στο λόφο του Αρδηττού, γύρω από το Στάδιο, με κωνοφόρα, κυρίως πεύκα, κατά τα μεσευρωπαϊκά πρότυπα. Κοντά στο Ζάππειο λειτουργεί το πρώτο δασικό φυτώριο με νερό του Ιλισού. Αμέσως μετά ακολουθεί η αναδάσωση του Λυκαβηττού από τη βόρεια πλευρά, πάνω από τον Αγ. Νικόλαο. Η αναδάσωση συνεχίζεται στο λόφο του Φιλοπάππου και την Ακρόπολη.
Το αναδασωτικό αυτό έργο εντός του ιστού της πόλης, συμπληρώνονταν από ένα φιλόδοξο σχέδιο δημιουργίας περιαστικού πρασίνου, τόσο εκτεταμένου όσο σε καμία άλλη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα. Στις υπώριες του Υμηττού σχεδιαζόταν το Μέγα Άλσος των Αθηνών από την Αγία Παρασκευή ως τον σημερινό μας Βύρωνα. Στη βόρεια πλευρά της πόλης θα δημιουργούσαν το Βόρειο Αλσος των Αθηνών 3.000 στρ. (από Ν. Φιλαδέλφεια μέχρι το Ίλιον-Πύργος της Βασιλίσσης). Δυτικά ο Ελαιώνας (9,000 στρ). Η δε Πειραϊκή χερσόνησος και μεγάλο μέρος της παραλιακής ζώνης της Αττικής (από το ύψος του Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας έως τη Βουλιαγμένη), εμβαδού 15.000 στρεμμάτων περίπου, είχε κηρυχθεί ως αναδασωτέα για τη δημιουργία πράσινου μετώπου προς τη θάλασσα.
Ήδη από την πρώτη στιγμή, αυτά τα σχέδια βρήκαν μεγάλες αντιδράσεις από φερόμενους ιδιοκτήτες των εκτάσεων, ενδεικτικά αναφέρεται ότι ο χώρος όπου βρίσκεται το άλσος Συγγρού στα Ιλίσια, διεκδικούνταν από τη μονή Πετράκη, που απαγόρευε την αναδάσωση, ενώ το λόφο του Φιλοπάππου διεκδικούσε ο Αυστριακός πρόξενος, προβάλλοντας εμπόδια στην αναδάσωσή του. Για την στήριξη αυτού του έργου, η ανερχόμενη και δυτικοθρεμένη αστική τάξη, ίδρυσε τη Φιλοδασική Ένωση Αθηνών το 1899 με σκοπό την αναδάσωση χέρσων εκτάσεων, την ανάπτυξη της φιλοδασικής συνείδησης και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Η ΦΕΑ ιδρύθηκε από τον τότε Υπουργό Οικονομικών Φωκίωνα Νέγρη, τον μηχανικό Ανδρέα Κορδέλλα και τον δασολόγο Κωνσταντίνο Σάμιο με την ενεργό στήριξη των ανακτόρων.
Όπως προαναφέρθηκε, το έργο αυτό βρήκε μεγάλες αντιδράσεις από ντόπιους και ξένους πρώιμους καταπατητές της δημόσιας αττικής γης. Σημειωτέον ότι στο οθωμανικό δίκαιο η γη δεν μπορούσε να ανήκει σε κανέναν άλλον παρά στο δημιουργό της, στο Θεό και ως εκπρόσωπός του επί γης, ο Σουλτάνος τη διαφέντευε. Ωστόσο με την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους, παρά το γεγονός ότι ως διάδοχο του οθωμανικού, η γη θα έπρεπε να είναι αποκλειστικά δημόσια περιουσία, κοτσαμπάσηδες, “εθνικοί ευεργέτες”, εκκλησία, ξένες εταιρείες, βασιλείς και παρατρεχάμενοι, επιδόθηκαν σε ένα άνευ προηγουμένου πλιάτσικο.
Πέρα από τη δάσωση κάποιων λόφων της πρωτεύουσας εν τέλει, όλος ο υπόλοιπος σχεδιασμός ανατράπηκε. Καταλύτης στην ανατροπή του μεγαλόπνοου αναδασωτικού προγράμματος υπήρξε η Μικρασιατική Καταστροφή του '22 και η εγκατάσταση των προσφύγων σε εκτάσεις πέραν του αστικού ιστού (προϋπόθεση για την εγκατάσταση των προσφυγικών συνοικισμών ήταν να απέχουν 3 χλμ από το όριο της Αθήνας... κάτι μας θυμίζει αυτό τώρα). Από το Μέγα Άλσος απέμεινε το Άλσος Συγγρού και το Αλσος Παγκρατίου (που ήταν τα φυτώρια για τις αναδασώσεις). Βόρεια υλοποιήθηκε μόνο το Άλσος Ν. Φιλαδέλφειας. Η κατάσταση στον Ελαιώνα είναι γνωστή. Ενώ αντίστοιχα εδάφη στα νότια προάστια, διατέθηκαν για τη γεωργική αποκατάσταση των προσφύγων.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, η πορεία για την αττική φύση και για την πόλη των Αθηνών ήταν καταστροφική. Οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί δημιούργησαν συνοικισμούς σε δασικά κι αναδασωτέα εδάφη (βλέπε τις περιπτώσεις του Παπάγου, της Αργυρούπολης, της Γλυφάδας κ.ά.). Ενώ, αυθαιρεσιούχοι εγκαταστάθηκαν σε δασικά, αναδασωτέα, με το κράτος θεατή και –στο τέλος– επικυρωτή της παρανομίας (η Λαμπρινή, λ.χ., ήταν συνοικισμός αυθαιρέτων). Λόφοι ή βουνά εξαφανίστηκαν και ρέματα χάθηκαν.
Η επέκταση της Αθήνας εν τέλει κατέλαβε όλη την αγροτική γη που περιέβαλε τον αρχικό ιστό της πόλης. Κατέλαβε, επίσης, τα καλύτερα δάση που υπήρχαν στους πρόποδες των γύρω βουνών και σταμάτησε σε ορεινές εκτάσεις με κλίση εδαφών απαγορευτική για τη δόμηση. Ωστόσο ακόμα και σε τέτοιες εκτάσεις υπήρξε οικοδόμηση (πχ Καρέας και Πανόραμα Βούλας).
Υμηττός
Ο Υμηττός αποτελεί σημαντικό στοιχείο της περιαστικής φύσης της Αττικής μαζί με τα άλλα βουνά που σχηματίζουν το λεκανοπέδιο. Η λέξη Υμηττός προέρχεται από την Προελληνική Ουμάιτ ή Ύμητ, που σήμαινε σκληρός, τραχύς, βραχώδης τόπος. Άλλοι αποδίδουν το όνομα του σε παραφθορά του Θυμέτ (θύμος - θυμάρι) Υμέτ-Υμηττός.Όπως προαναφέραμε ο Υμηττός, ήταν άδενδρος ήδη από την οθωμανική περίοδο. Οι αναδασωτικές εργασίες των αρχών του 20ου αιώνα υποχώρησαν μπροστά στο μέγα κοινωνικό πρόβλημα της εγκατάστασης των μικρασιατών προσφύγων.
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής ο Υμηττός υπήρξε θύμα υπερ-υλοτόμησης από τους κατοίκους των γύρω συνοικισμών. Με το τέλος του πολέμου, το 1945, επανεργοποιείται η ΦΕΑ και αναλαμβάνει δράση σε συνεργασία με τις δασικές υπηρεσίες του Υπ. Γεωργίας.
Με επίκεντρο την ερειπωμένη Βυζαντινή Μονή της Καισαριανής στην περιοχή φυτεύονται πάνω από τρία εκατομμύρια δένδρα σε μια έκταση 6.000 περίπου στρεμμάτων. Λατομεία καλύφθηκαν και δενδροφυτεύθηκαν, δασικοί δρόμοι διανοίχτηκαν, πλατείες και χώροι ανάπαυσης και αναψυχής διαμορφώθηκαν και τα κοπάδια αιγοπροβάτων απομακρύνθηκαν.
Οι πιέσεις όμως στον Υμηττό δεν έλειψαν και τα επόμενα χρόνια. Τόσο το κράτος (χωροθέτηση Πανεπιστημιούπολης Ζωγράφους τη δεκαετία του '60) όσο και διάφορα μικρότερα και μεγαλύτερα οικονομικά συμφέροντα συνέχισαν να βυσσοδομούν μέχρι το 1975 που με το νέο τότε Σύνταγμα καθορίζεται πρώτη φορά ότι η προστασία του Περιβάλλοντος είναι υποχρέωση του Κράτους (υπονομευμένη ωστόσο με την διατύπωση πως τα δάση μπορούν να αλλάξουν προορισμό για λόγους εθνικής οικονομίας και δημοσίου συμφέροντος) και εν συνεχεία με το ΠΔ του 1978 θωρακίστηκε προσχηματικά και στοιχειωδώς ο Υμηττός από την περαιτέρω οικοδόμηση (σε μεγάλο όμως τμήμα στην υπερκείμενη του Βύρωνα έκταση του βουνού, χαρακτηρισμένο ως Ζώνη Β, ήταν ακόμα επιτρεπτή η οικιστική χρήση).
Το Νομικό καθεστώς σήμερα: Μνημονιακές υποχρεώσεις και υποχωρήσεις
Το φυσικό μας περιβάλλον υπήρξε πάντα σε σχέση υποτέλειας με τα εκάστοτε οικονομικά και επιχειρηματικά συμφέροντα. Την εποχή της μεγάλης ανοικοδόμησης για παράδειγμα, η δασική νομοθεσία ήταν αντίστοιχα προσαρμοσμένη (αλλαγή προορισμού του δάσους για λατομικές εγκαταστάσεις και οικοδομικοί συνεταιρισμοί-σχέδια πόλης). Παράλληλα το ελληνικό κράτος όχι μόνο δεν επιδίωξε να επιλύσει τα ιδιοκτησιακά προβλήματα των δασών μας, αντίθετα έκλεινε τα μάτια για δεκαετίες επιτρέποντας σε λογής καταπατητές να επιβουλεύονται τη δημόσια γη (εκκλησία, μεγαλοτσιφλικάδες, εθνικοί ευεργέτες).
Σήμερα μετά την νεοφιλελεύθερη λαίλαπα που ενέσκηψε με αφορμή την κρίση χρέους της χώρας, κάθε νομική προστασία του περιβάλλοντος που παρέμενε ως φύλο συκής, καταρρέει. Παράλληλα η δημόσια γη παραδίδεται άνευ όρων στα τουριστικά-ενεργειακά-μεταλλευτικά συμφέροντα ενώ η νέα πολιτική ηγεσία, υπό υπουργό προερχόμενο από τους Οικολόγους Πράσινους τάζει νομιμοποίηση αυθαιρέτων και μέσα στα δάση.
Η μνημονιακή δασική νομοθεσία ουσιαστικά υπάρχει για να εξαιρεί από το συνταγματικό πλαίσιο προστασίας, εκτάσεις-φιλέτα για την ευρωπαϊκή και εγχώρια οικονομική ελίτ. Ότι συμβαίνει με την εργατική νομοθεσία που κατέληξε να είναι εργοδοτική νομοθεσία, έχει συμβεί και με το φυσικό μας περιβάλλον. Στα δάση μπορούν να αναπτυχθούν κάθε είδους επιχειρηματικές δραστηριότητες, με άλλοθι το δημόσιο συμφέρον που πλέον κατέληξε να είναι το επιχειρηματικό συμφέρον του καπιταλιστή που ως στυλοβάτη της οικονομίας, του χρωστάμε γιατί μας δίνει δουλειά.
Ο Υμηττός μέχρις στιγμής άντεξε από τις πρόσφατες πιέσεις: Συνοδικό Μέγαρο Χριστόδουλου, Ξενώνες Σακέτα, Επέκταση περιφερειακής Υμηττού. Κανείς όμως δεν εγγυάται ότι αυτά τα πλάνα δεν θα επανέλθουν με την ίδια ή άλλη μορφή. Ο μνημονιακός νόμος 4280, ο οποίος αποτελούσε προαπαιτούμενο για κάποια από τις θανατηφόρες για τον ελληνικό λαό δόσεις, μετά τη συμφωνία του καλοκαιριού του 2015, είναι δεσμευτικός για την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και κάθε τροποποίησή τους θα θεωρηθεί μονομερής ενέργεια από τους δανειστές. Πέραν τούτου, η κυβέρνηση οφείλει να τους θέσει άμεσα σε εφαρμογή εκδίδοντας τα σχετικά Π.Δ. και τις ΚΥΑ που εκκρεμούν και τα οποία σε κάθε περίπτωση πρέπει να τύχουν της έγκρισης των δανειστών. Η έγκριση από το ΣτΕ έπεται... όσο ακόμα απαιτείται.
Τα νέα καθήκοντα του λαϊκού-περιβαλλοντικού κινήματος
· Ανατροπή μνημονιακών νόμων και κάθε άλλης -πελατειακής αντίληψης- απόπειρας νομοθετικής υποβάθμισης της προστασίας των δασών και του φυσικού περιβάλλοντος.
· Επαγρύπνηση και αντίσταση σε νέα φαραωνικά έργα αλλά και άλλα δήθεν οικολογικού προσήμου.
· Υπεράσπιση του δημόσιου-κοινωνικού χαρακτήρα των δασών και των κοινόχρηστων χώρων. Επίλυση ιδιοκτησιακών αμφισβητήσεων (Το Κτηματολόγιο που δήθεν είχε μεταξύ άλλων ως στόχο την προστασία της δημόσιας περιουσίας, ουσιαστικά έχει λειτουργήσει ως το πλυντήριο των καταπατητών).
____________________________
*Τα ιστορικά στοιχεία αντλήθηκαν από το άρθρο του Δασολόγου, Αντώνη Καπετάνιου: “Η Αθήνα, πράσινη πόλη; Το απατηλό όνειρο της πράσινης Αθήνας…” που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο dasarxeio.com
* * *
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου